TİCARİ İŞLETME DEVRALDIĞIMDA BORÇLARINI DA DEVRALIR MIYIM?
Bir ticari işletme devraldığında bu devirde aktif ve pasifler yani borçlar ve alacaklar birbirinden bağımsız düşünülemez. İşletmenin aktifleri ve pasifleri tamamen devredilmiş sayılır. Ticari işletmenin aktif ve pasifleri ile devralınması 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun Malvarlığının veya işletmenin devralınması başlıklı 202. maddesinde düzenlenmiştir.
“Bir malvarlığını veya bir işletmeyi aktif ve pasifleri ile birlikte devralan, bunu alacaklılara bildirdiği veya ticari işletmeler için Ticaret Sicili Gazetesinde, diğerleri için Türkiye genelinde dağıtımı yapılan gazetelerden birinde yayımlanacak ilanla duyurduğu tarihten başlayarak, onlara karşı malvarlığındaki veya işletmedeki borçlardan sorumlu olur.
Bununla birlikte, iki yıl süreyle önceki borçlu da devralanla birlikte müteselsil borçlu olarak sorumlu kalır. Bu süre, muaccel borçlar için, bildirme veya duyuru tarihinden; daha sonra muaccel olacak borçlar için ise, muacceliyet tarihinden işlemeye başlar.
Borçların bu yoldan üstlenilmesinin sonuçları, dış üstlenme sözleşmesinden doğan sonuçlarla özdeştir.
Bildirme veya ilanla duyurma yükümlülüğü devralan tarafından yerine getirilmedikçe, ikinci fıkrada öngörülen iki yıllık süre işlemeye başlamaz. “
İŞLETME DEVRİNDE UNVANI DA DEVRALABİLİR MİYİM?
İşletmeyi devreden isterse unvanı devretmeyebilir. İşletmenin unvanının devri isteğe bağlı bir konu olmakla beraber sözleşmeye unvanın devredilmediğine yönelik ibare eklenmediyse işletme ile beraber unvan da devredilmiş sayılır.
İŞLETMENİN KİRA SÖZLEŞMESİNİ DE DEVREDİLİR Mİ?
Devredilen işletmenin kira ilişkisi varsa bu kira sözleşmesinin de devredilebilmesi için öncelikli olarak mal sahibinden yazılı onay alınması gerekmektedir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun Kira ilişkisinin devri başlıklı 323. maddesinde “Kiracı, kiraya verenin yazılı rızasını almadıkça, kira ilişkisini başkasına devredemez. Kiraya veren, işyeri kiralarında haklı sebep olmadıkça bu rızayı vermekten kaçınamaz. Kiraya verenin yazılı rızasıyla kira ilişkisi kendisine devredilen kişi, kira sözleşmesinde kiracının yerine geçer ve devreden kiracı, kiraya verene karşı borçlarından kurtulur. İşyeri kiralarında devreden kiracı, kira sözleşmesinin bitimine kadar ve en fazla iki yıl süreyle devralanla birlikte müteselsilen sorumlu olur.”
Bu maddeye göre işyeri kira sözleşmesinin devredilmesiyle birlikte, kira sözleşmesinden doğan kira ödeme borcu gibi tüm yükümlülükler ve sorumluluklar yeni kiracıya geçer. Ancak, eski kiracı müteselsil sorumluluğa iki yıl boyunca katlanmaya devam eder. Şayet kira sözleşmesi belirli süreli ise ve bu sürenin bitimine iki yıldan daha az bir süre kalmışsa, eski kiracının yani devredenin sorumluluğu kalan süre ile sınırlı olacaktır.
İŞLETMENİN BİLMEDİĞİM BORÇLARI ORTAYA ÇIKARSA ONLARDAN SORUMLULUĞUM OLUR MU?
Ticari İşletme bir bütün halinde devredildiği ve devralan işletmenin borçlarından sorumlu olduğu için devralan işletmenin sonradan bilinmeyen borçlarının olduğu ortaya çıkarsa devralan bunlardan da sorumlu olacaktır. Bu sebeple işletmenin devralınmadan önce tüm borçlarının öğrenilmesi gerekmektedir.
İŞLETME DEVİR SÖZLEŞMESİ NASIL OLMALI?
İşletme devir sözleşmeleri yazılı şekil şartına bağlı sözleşmelerdir. Türk Ticaret Kanununun Ticari İşletmenin Bütünlük İlkesi başlıklı 11. maddesinin 3. fıkrasında “Ticari işletme, içerdiği malvarlığı unsurlarının devri için zorunlu tasarruf işlemlerinin ayrı ayrı yapılmasına gerek olmaksızın bir bütün hâlinde devredilebilir ve diğer hukuki işlemlere konu olabilir. Aksi öngörülmemişse, devir sözleşmesinin duran malvarlığını, işletme değerini, kiracılık hakkını, ticaret unvanı ile diğer fikrî mülkiyet haklarını ve sürekli olarak işletmeye özgülenen malvarlığı unsurlarını içerdiği kabul olunur. Bu devir sözleşmesiyle ticari işletmeyi bir bütün hâlinde konu alan diğer sözleşmeler yazılı olarak yapılır, ticaret siciline tescil ve ilan edilir. ” yazıldığı şekilde devir sözleşmesi yazılı olmalıdır. Bu şekil geçerlilik şeklidir.
Sözleşmeye eklenmesi gereken zorunlu unsurlar bulunmaktadır. Aşağıda belirtilen unsurların sözleşmede yer almasının yanı sıra taraflarca kanunun emredici hükümlerine aykırı olmayan hususlar eklenebilir.
- Tarafların ad, soyad, unvan, ve adresleri
- Ticari işletmenin bir bütün halde devredildiğine ilişkin yazılı beyan
- Ödeme şartları
İŞLETMEYİ TESCİL ETMEK ZORUNLU MU?
Ticari işletme devir sözleşmesi yapıldıktan sonra devrin, ticaret siciline tescil ve ilan edilmesi kurucu unsurdur. Yani sözleşme imzalanmış olsa bile eğer ticaret siciline tescil ve ilan edilmezse devir geçerli olmayacaktır.
Ticari İşletme devralma, oldukça dikkat edilmesi gereken bir süreçtir. Bu sürecin hukuki danışmanlık yardımıyla yapılması sürecin daha sorunsuz ilerlemesini sağlamaktadır. Daha detaylı bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.
Av. Gökhan AKGÜL & Av. Duygu OKUNAKOL
ANTALYA TİCARET AVUKATI – ANTALYA AVUKAT
Ticaret avukatı, şirketlerin kuruluşundan tasfiyesine kadar tüm ticari işlemlerde hukuki destek sunan uzman kişidir. Özellikle işletmenin devri sürecinde, devir sözleşmesinin hazırlanması, hukuki risklerin analizi, marka ve ticaret unvanı gibi unsurların korunması gibi kritik konularda profesyonel danışmanlık sağlar. Bir işletmenin devri; şirket birleşmeleri, satış işlemleri veya hissedar değişiklikleri gibi pek çok unsuru içerdiğinden, bu süreçte deneyimli bir ticaret avukatı ile çalışmak, ileride doğabilecek hukuki uyuşmazlıkların önüne geçmek açısından büyük önem taşır.
Antalya’da bulunan ofisimizde ticaret hukuku alanında uzmanlaşmış avukat kadromuz ile birlikte uzun zamandır hukuki hizmet vermekteyiz. Ticaret hukuku dahil her türlü hukuki işlemleriniz için bizlere iletişim kısmından ulaşabilir randevu alabilirsiniz.
Views: 6
