Resmi belgede sahtecilik suçu; bir resmi belgeyi sahte olarak düzenlemek, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek ve sahte resmi belgeyi kullanmak şeklinde işlenmektedir. Resmi belgede sahtecilik suçu TCK’nın 204.maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
Madde 204:
(1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.
Kanunumuza göre resmi belgede sahtecilik suçu 3 seçimlik hareketle işlenebilmektedir:
-Sahte resmi belge üretilmesi veya mevcut resmi belgenin gerçeğe aykırı düzenlenmesi,
-Gerçek bir resmi belgenin başkalarını aldatacak şekilde değiştirilmesi,
-Sahte resmi belgenin kullanılması.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA FAİL VE MAĞDUR
Resmi belgede sahtecilik suçunun faili TCK m.204’ün 1.fıkrasında kamu görevlisi olmayan bir özel kişi iken maddenin 2.fıkrasında suçun faili belgeyi düzenlemeye yetkili kamu görevlisidir. Resmi belgede sahtecilik suçundan dolayı failin cezalandırılabilmesi için düzenlenen sahte belgenin aldatıcılık niteliğine haiz olması gerekmektedir. Aksi halde kişinin cezalandırılabilmesi mümkün değildir.
Resmi belgede sahtecilik suçu ile korunmak istenen hukuksal yarar kamu güveni olduğu için bu suçun mağduru kamuyu oluşturan toplumdur.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ZAMANAŞIMI
Resmi belgede sahtecilik suçunun 1. fıkrasındaki suç için olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. 2. ve 3. fıkradaki suç için ise 15 yıldır.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA UZLAŞMA
Bu suç uzlaşma kapsamına giren suçlardan değildir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK
Resmi belgede sahtecilik suçu ile zarar gören menfaat kamu güvenidir. Bu nedenle etkin pişmanlık hükümlerin uygulanma imkanı bu suç kapsamında mümkün görülmemiştir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNA TEŞEBBÜS VE İŞTİRAK
Bu suç neticesi harekete bitişik suçlardandır. Yani suçun icrasının tamamlanmasıyla suç tamamlanmış sayılmaktadır. Dolayısıyla bu suça teşebbüs mümkün değildir.
Tek bir kişi tarafından işlenebileceği gibi birden fazla kişi tarafından birlikte işlenebilen bu suç; azmettiren, müşterek fail veya yardım eden sıfatıyla iştirak edilebilmesi mümkündür. Birden fazla failin olması, iştirak iradesinin bulunması ve suçun icra hareketlerine başlanmış olması iştirakin kabulü için şarttır. Birden çok kişi sahtecilik suçunu doğrudan doğruya beraber işleyebileceği gibi bu kişiler faili azmettirmek veya ona yardımda bulunmak suretiyle de suça iştirak edebilirler.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA NİTELİKLİ HAL
Kanunun 2.fıkrasında kamu görevlisinin resmi belgeyi sahte olarak düzenlemesi, değiştirmesi, kullanması ve yine kanunun 3.fıkrasında belgenin sahteciliği ispatlanıncaya kadar geçerli belgelerden olması resmi belgede sahtecilik suçunun nitelikli halini oluşturur.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA SORUŞTURMA-KOVUŞTURMA
Resmi belgede sahtecilik suçu takibi şikayete bağlı bir suç değildir. Savcılık ya da kolluk kuvvetlerine yapılacak ihbar hangi bir şikayet süresine bağlanmamıştır. Suçun zamanaşımı süresi olan 8 yıl içerisinde savcılığa bildirilmesi halinde savcılık soruşturma yapabilir.
Resmi belgede sahtecilik suçunda kovuşturma aşamasına geçilebilmesi için dosyanın soruşturması aşamasında kuvvetli suç şüphesinin oluşması ve bu sayede kovuşturma aşamasına geçilmesine karar verilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca kamu görevlisinin işlemiş olduğu resmi belgede sahtecilik suçunun kovuşturma aşamasına geçilebilmesi için 4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanuna göre soruşturma izninin alınmış olması ve usullere uygun bir soruşturma aşamasından geçilmiş olması gerekmektedir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA GÖREVLİ-YETKİLİ MAHKEME
Kanunun 1.fıkrasında düzenlenmiş suçun temel halindeki görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi iken kanunun 2.fıkrasında düzenlenmiş suçun nitelikli hali için görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesidir.
Bu suçla ilgili yetkili yargı mercii, resmi belgede sahtecilik suçunun işlendiği yer mahkemesidir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ADLİ PARA CEZASINA ÇEVİRME, ERTELEME VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARI
Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Adli Para Cezasına Çevirme
Adli para cezası, suçun cezasının tek başına ya da hapis cezası ile birlikte para olarak da ödenmesiyle uygulanmaktadır. TCK m.205 kapsamında adli para cezası uygulanması mümkün olmamakla birlikte m.206’da adli para cezası seçimlik olarak uygulanabilmektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin 01/08/2023 tarihli kararı ile HAGB düzenlemesi iptal edilmiştir, karar 01/08/2024 tarihinde yürürlüğe girecektir, yürürlük tarihine kadar HAGB hükümleri koşullarının olması halinde uygulanacak ancak yürürlük itibariyle uygulanmayacaktır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Erteleme
Resmi belgede sahtecilik suçunda yargılaması biten sanığın hapis cezasının ertelenmesi mümkündür zira bu suçun cezasının 2 yılın altında olma durumu vardır. Erteleme, şartların gerçekleşmesi durumunda hükümlünün cezaevinde geçireceği sürenin mahkeme tarafından şartlar sağlandığı sürece ertelenmesidir.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Erteleme kararında olduğu gibi hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının da resmi belgede sahtecilik suçunda cezanın 2 yıl ve altında olduğu durumlarda uygulanabilmesi mümkündür. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmeden önce sanıktan veya müdafiinden bununla ilgili olur alınması gerekmektedir. HAGB kararıyla birlikte denetim süresi içerisinde olan sanığın, kasten bir suça karışmamasıyla hakkında hiç ceza almamış gibi sonuç doğmaktadır.
YARGITAY KARARLARI
- Ceza Dairesi 2018/2196 E. , 2018/3635 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Resmi belgede sahtecilik
HÜKÜM : Beraat
10.04.2013 tarihli iddianame ile, sanığın sahte nüfus cüzdanı kullanmak eylemi nedeniyle resmi belgede sahtecilik suçundan, 5237 sayılı TCK’nın 204/1. maddesi sevkiyle; sanığın sahte nüfus cüzdanı kullanarak … sözleşmesi imzalaması eylemi nedeniyle de özel belgede sahtecilik suçundan, aynı yasanın 207/1. maddesi sevkiyle açılan davada; 01.10.2013 tarihli hükümde sadece resmi belgede sahtecilik suçundan bir karar verilmiş olup, özel belgede sahtecilik suçundan bir hüküm kurulmadığı cihetle; Dairemizin 21.09.2016 tarihli bozma ilamında belirtildiği üzere zamanaşımı süresi içinde mahkemesince bir karar verilmesi mümkün görüldüğü belirtilerek resmi belgede sahtecilik suçundan verilen hükmün bozularak mahkemeye gönderilmesi üzerine, bozma üzerine yapılan yargılamada, yine sadece resmi belgede sahtecilik suçundan hüküm tesis edilip, özel belgede sahtecilik suçundan bir karar verilmediği ve Cumhuriyet savcısının temyizinin resmi belgede sahtecilik suçundan verilen beraat hükmüne yönelik olmayıp, özel belgede sahtecilik suçundan hüküm verilmemesi gerekçesine dayandığı anlaşılmakla; ortada temyizen incelenecek özel belgede sahtecilik suçundan verilen bir hüküm bulunmaması nedeniyle Cumhuriyet savcısının temyiz talebinin 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 317. maddesi gereğince REDDİNE, 18.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
- Ceza Dairesi 2020/505 E. , 2020/1742 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik
HÜKÜM : 1- Sanıklar … ve … hakkında resmi belgede sahtecilik suçundan, beraat
2- Sanık … hakkında resmi belgede sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından, beraat
Dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçundan sanık …’nin, resmi belgede sahtecilik suçundan sanıklar … ve …’ın beraatine ilişkin hükümler, katılan vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Sanık …’nin katılan …Ş. ile genel kredi sözleşmesi imzaladığı ve bu sözleşmeye istinaden diğer sanıklar … ile …’ın yetkilisi olduğu …. Hayvancılık Gıda Nak. Tur. San. ve Tic. A.Ş.’ye ait, keşideci imzası sahte olarak atılan çeki verdiği, katılan banka tarafından kredi borcunun ödenmemesi üzerine yapılan takibat neticesinde çekin sahte olduğunun ortaya çıktığı, bu şekilde sanık …’nin dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik, sanıklar … ile …’ın resmi belgede sahtecilik suçunu işledikleri iddia edilen olayda, 03/09/2014 tarihli iddianame ile sanık … hakkında dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarından, sanıklar … ile …’ın resmi belgede sahtecilik suçundan kamu davasının açılması karşısında; sanık …’ye yüklenen eylemin, 5237 sayılı TCK’nın 158/1-j maddesinde öngörülen “tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla” nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarını oluşturup oluşturmadığına ilişkin delilleri takdir ve değerlendirmenin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yargılamaya devamla yazılı şekilde hükümlerin kurulması,
Bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, 10/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Views: 7