Mülkiyet Hakkı Nedir ?
Mülkiyet hakkı kişiye mülkiyetine sahip olduğu şey üzerinde , hukuki sınırları gözeterek dilediği gibi kullanma , yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisi verir. Kişiler sahip oldukları mülkiyet hakkına dayanarak maliki oldukları şeyi kullanmakta ve bir başkasına devretmekte özgürdürler. Tapu İptal Ve Tescil Davası Nedir ?
Tapu iptali ve tescil davası , usulsüz , yolsuz ve kanuna aykırı şekilde düzenlenmiş tapu kayıtlarının kanuna uygun şekilde güncellenmesi için açılan davalardır. Tapu iptali ve tescil davası konusu bakımından bir ayni hakka ilişkin bir dava olması sebebi ile icra edilebilmesi için mahkeme hükmünün kesinleşmesi gereklidir. Özetle Tapu iptal ve tescil davası , kanunda belirtilen hususların dışındaki şekillerde tapuya yapılmış hukuka uygunsuz kaydın hukuka uygun hale getirilmesi için açılan davalardır. Tapu iptal ve tescil davası ile kişilerin mülkiyet hakkını güvence altına alır ve yolsuz tescilden dolayı uğranan hak kayıplarını engeller.Yolsuz Tescil Nedir?
Hukuken geçerli bir sebebe dayanmadan yapılan ve bu nedenle hukuki açıdan bağlayıcılığı noksan tescile yolsuz tescil denilir. Türk Medeni Kanunu Madde 1024. 2. Fıkrasında ” Bağlayıcı olmayan bir hukuki işleme dayanan ve hukuki sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur” ifadelerine yer vermiştir.Tescilin yolsuz olması hâlinde, tescil işlemi gerçek hak sahipliğini ve hakkın kapsamını göstermez.
Tapu İptali ve Tescili Davası Kimlere Karşı Açılır ?
Tapu iptali ve tescili davasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri davanın kime karşı açılacağıdır. Şayet Dava yanlış kişilere karşı açılırsa zaman ve hak kayıpları yaşanabilir, hak sahibi mağdur olabilir. Tapu iptal ve tescili davası ancak söz konusu taşınmazın tapuda maliki görünen kişilere karşı açılabilir. Eğer kişi vefat etmişse , bu durumda mirası reddetmeyen mirasçılara karşı açılabilir. Mirası kabul eden mirasçılar , bu davalarla mesuldur.
Muris Muvazaası Nedeni ile Tapu İptali ve Tescil Davası Nedir ?
Muris Muvazaası nedeni ile tapu iptali ve tescil davaları aslında mirastan mal kaçırma olarak anlaşılmalıdır. Pratikte en çok karşılaşılan tapu iptal ve tescili davaları muris muvazaası nedeni ile açılmaktadır. Miras kaçırma asıl hak sahibinin elinden çeşitli hilelerle hakkın , alınması tapu tescilinin uygunsuz hale gelmesi durumudur. Hukukumuz bu tür olayları engellemek amacı ile muris muvazaası nedeni ile tapu iptali ve tescil davasını düzenlemiştir. Bu yolla açılanan tapu iptal ve tescili davaları ile hak sahibi mirasçılar bu haklarını hile ile ellerinden almış kişilerden geri alabilmektedirler.
Vekalet Görevinin Kötüye Kullanılması Nedeni ile Tapu İptali ve Tescil Davası Nedir ?
Bir diğer tapu iptal ve tescili davasının açılmasına sebebiyet veren durum vekalet görevinin kötüye kullanılması nedeni ile tapu iptali ve tescil davalarıdır. Vekalet alan aldığı vekalet görevini ifa ederken vekilin iradesine uygun hareket etmez ve veriliş amacına aykırı olarak tapuda devir teslimler yapar ise asıl hak sahibi tapu iptal ve tescili davasına başvurabilir. Vekalet görevinin kötüye kullanılması sebebi ile açılan tapu iptali ve tescil davalarında herhangi bir hak düşürücü süre bulunmamaktadır.Kazandırıcı Zamanaşımı ve Zilyetlik Nedeni ile Tapu İptal ve Tescil Davası Nedir ?
Hukukumuzda tapuda kayıtlı bir gayrimenkulün , tapu kaydından taşınmazın mülk sahibinin kim olduğu anlaşılamıyor veya 20 yıl veya daha önce bir sürede hakkında gaiplik kararı verilmiş ise taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yolu ile kazanılması mümkün kılınmıştır. Türk Medeni Kanunu Mdde 713/1 bu konu hakkında '' Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir gayrimenkulü davasız ve aralıksız olarak 20 yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, gayrimenkule ait mülkiyet hakkının kendi adına tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir'' şeklinde hüküm koymuştur. Bahsettiğimiz sıfatları üzerinde taşıyan bir gayrimenkulü 20 yıl boyunca aralıksız malik sıfatı ile elinde bulundurmuş kişi gayrimenkulün kendi adına tescilini sağlamak üzere tapu iptal ve tescili davası açabilir.Sözleşmede İrade Fesadı ve Ehliyetsizlik Nedenlerine Dayalı Tapu İptal Davası Nedir ?
Kural olarak sözleşme , tarafların karşılıklı iradeleri ve bu iradelere dayalı uyumları ile kurulmaktadır. Kişinin sözleşme üzerinde hataya düşmesi , yanılgıda bulunması , korkutularak sözleşme imzalamaya zorlanması veya aldatılarak sözleşme imzalaması ve benzeri durumların bulunması halinde irade fesadı durumundan söz edilir. İrade fesadı nedeni ile imzalana sözleşmede tapu devrine ilişkin yolsuz tescil olduğu öne sürülebilir ve buna dayanarak tapu iptal ve tescil davası açılabilmektedir. Aile Konutu Nedeni ile Tapu İptal ve Tescil Davası Nedir ?
Aile konutundan kasıt aile bireylerinin birlikte yaşadığı ve ortaklaşa kullanmakta oldukları konuttur. Söz konusu aile konutunu eşlerden birinin , diğer eşin rızasını almadan satışını gerçekleştirmesi veya ipotek altına alması mümkün değildir. Rıza almadan yapılan işlemin hukuki geçerliliği olmadığı için yapılan tescil işlemi de yolsuz tescildir. Eşin rızası alınmadan yapılan aile konutu satışı gerçekleşmesi durumunda diğer eş, yolsuz tescil adına tapu iptali ve tescili davası açabilmektedir. Nitekim Türk Medeni Kanunu 194. Maddesinde koyulan hüküm '' Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.'' de bu şekildedir.Hile, Hata ya da Korkutma Nedeniyle Tapu İptal Davası Nedir?
Türk Borçlar Kanunumuza göre sözleşmenin kurulması tarafların karşılıklı iradelerinin birbirine uygun olarak açıklanmasına bağlıdır. Tarafların iradeleri hile , baskı , korkutma gibi sebeplerle aslen yapmak istemedikleri bir hukuki işlemi gerçekleştirmiş , iradeleri sakatlanmış olabilir. Bu gibi hallerden korunmak amacı ile hukukumuz iradesi sakatlanan kişinin hata ya da hilenin varlığının öğrenildiği ya da korkutma (ikrak) durumunun ortadan kalktığı andan başlayarak 1 yıl hak düşürücü süre ile Tapu iptali ve Tescil davası açılabilmesine imkan tanımıştır. Pratikte sıklıkla dolandırıcılık , tehtid , yakınlarına zarar verme korkusu ile tapunun başka bir kişiye devri olayları söz konusu olmakta ve bu sebeple tapu iptali davaları açılmaktadır.Boşanmada Tapu İptali Davası Nedir ?
Hukukumuzda evlilik içerisinde edinilen mallarda çiftlerin taşınmaz mallar üzerinde yarı yarıya hakları bulunmaktadır. Pratikte boşanma aşamasında olan eşlerden birinin , üzerine kayıtlı olan taşınmazı boşanma evresine girmeden hemen önce veya boşanma davası henüz açılmışken mal paylaşım davasının konusu olmaktan sakınmak amacı ile başları üzerine devrettiği görülmektedir. Bu durumda diğer eş mağdur olmamak ve hak kaybına uğramamak adına söz konusu mallarda hakkı bulunduğunu ispat ederek tescilin yolsuz olduğunu öne sürebilir , tapu iptali ve tescili davası açabilir.İnançlı İşleme Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davası
İnançlı işlemler inananın inanılana güvenerek bir malını devrettiği ve ardından inançlı işlemin süresi sona erdiğinde veya amacın gerçekleşmesi ile malın ilk sahibine döndüğü işlemlerdir. Hukumumuzda inançlı işlemlere doğrudan yer verilmiştir. Taraflar inanç sözleşmesini yalnızca yazılı sözleşme ile ispat edebilir. İnananın inanılana devrettiği mülkünü geri alamadığı durumlarda , yazılı sözleşmeye dayanarak Tapu İptal ve Tescil davası açabilir.
Dipnot
Tapu iptali ve tescil davaları son derece önemli davalar olup bir çok bağımsız sebepten ötürü açılabilirler. Dolayısı ile her bir sebepten ötürü farklı uygulamalar bulunmaktadır. Kişilerin hak kayıplarına uğramaması , mağdur konuma düşmemeleri için bir avukattan yardım almaları son derece önem taşımaktadır. Tapu iptali ve tescil davaları ile ilgili gayrimenkül konusundaki bilgi ve tecrübemize dayanarak Hukuk Büromuzda profesyonel yardım ve destek vermekteyiz.
Views: 25