MİRAS PAYLAŞIMI VE MALLARIN İNTİKALİ

Miras Paylaşımı

Miras paylaşımı doğrudan miras hukuku ile ilgilidir. Murisin ölümü sonrası geride bıraktığı mallarının murise ait vasiyetnameye uygun bir şekilde şayet vasiyetname mevcut değil ise mirasçılara kanun hükümlerince düzenlenmiş ve belirtişmiş miktarlar oranında paylaştırılması Miras paylaşımı olarak adlandırılır. Muris , her ne kadar geride bıraktığı malların maliki olsa da mirasçılarını atarken tamamen serbest değildir. Tüm mal varlığı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunamayacağı haller bulunmaktadır.  Tereke üzerinde "Yasal Mirasçı" ve "Atanmış Mirasçı" olmak üzere  miras hakkına sahip iki çeşit mirasçı vardır. Yasal mirasçılar zümre sistemine göre ayrılmış olup Atanmış mirasçılar ise murisin , vasiyetname ile mirasın bir kısmını veya tamamını bıraktığı mirasçılardır.

Mirasta Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır ?

Mirasçılar , kendi aralarında bir miras paylaşım sözleşmesi yaprak mirasın ne şekilde paylaşılacağını kararlaştırma hakkına sahiplerdir. Miras paylaşım sözleşmesinin yazılı olarak yapılması ve tüm mirasçıların katılmış bulunması zorunludur. Eğer mirasçılar kendi aralarında bir anlaşmaya varamaz , ihtilafa düşerlerse , bu durumda izlenecek yol miras paylaştırma davasının açılarak mirasın paylaştırılmasının sağlanmasıdır.

Miras Payı Oranları

Miras payı oranları , miras bırakanın eşinin hayatta olup olmamasına göre değişmektedir. Sağ kalan eş kendi başına mirasçı değildir. Hangi Zümrenin(derece) mirasçısı varsa o zümre ile birlikte mirasta pay hakkı bulunur. Eğer miras bırakanın eşi yok ise bütün mirasını 1.zümre mirasçılar alır ve mirası bölüşürler. Ancak sağ kalan bir eş varsa miras payı eşin hangi zümre ile mirasçı olacağına göre değişmektedir. Sağ kalan eş 1.zümre yani murisin alt soyu ile birlikte mirasçı olursa mirasın 1/4 üne sahip olur. Kalan payı alt soy eşitçe paylaşır. Sağ kalan eş murisin 2. Zümre olan anne ve babası ile mirası paylaşırsa mirasın 1/2 sini alır. Kalan payı anne ve baba paylaşır. Sağ kalan eş mirası 3. Zümre olan büyükanne ve büyükbaba ile paylaşırsa mirastan 3/4 oranında pay hakkına sahip olur ve kalan 1/4ü büyükanne ve büyükbaba eşitçe paylaşır.

Birinci Zümre (Derece) Mirasçılar

Miras paylaşımında birinci zümre mirasçılar murisin altsoyu olup altsoy miras bırakanın çocukları , torunları ve bunlardan doğmuş olan çocukları kapsamaktadır. murisin çocukların her biri mirasta eşit pay hakkına sahipken , çocuklardan birisinin ölmüş olması durumunda pay hakkı kanunen kendi mirasçılarına geçer.

İkinci Zümre (Derece) Mirasçılar

Murisin mirasından ikinci zümre (Derece) pay hakkına sahip olan varisler , miras bırakanın anne ve babasıdır. Ancak İkinci Zümre (Derece) mirasçı olunabilmesi için murisin ilk zümreden hiç varisinin kalmamış olması şartı aranır. Anne ve baba ayrı ayrı eşit pay hakkına sahiptirler. Anne ve babanın ölmüş olması durumunda ise miras hakkı anne ve babanın diğer çocuklarına geçer. Anne ve babanın biri ölmüş diğeri hayatta ise. Ölenin mirası onun mirasçılarına geçer. Ancak ölen anne ya da babanın hiç mirasçısı yok ise anne ve babadan hayatta olan ölenin de miras payına sahip olur.

Üçüncü Zümre (Derece) Mirasçılar

Murisin ölümü üzerine , 1. Ve 2. Zümre (derece) hiç varis yok ise ve bu 1. Ve 2. Zümrenin halefi olmaması gereklidir. Bu durumda 3. Zümre olan büyükanne ve büyükbaba mirasta pay hakkına sahip olurlar. Büyükanne ve Büyükbabanın ölmüş olması durumunda miras hakkı bunların haleflerine geçer. Herhangi bir halef bulunmaması durumunda sağ kalan diğerinin miras hakkına sahip olur.

Evlilik Dışı Çocuğun Miras Hakkı

Soybağının doğumla kurulması sebebi ile çocuk doğumdan itibaren anne tarafından mirasçıdır. Evlilik dışı doğan çocuğun baba tarafından mirasçı olabilmesi için , soybağının hakim kararı ile ya da babanın çocuğu tanıması yolu ile kurulmak zorundadır. Soybağının kurulması halinde evlilik dışı çocuklar 1.zümre ile aynı pay hakkına sahip olurlar.

Saklı Payı Olan Mirasçılar

Hukumuzda kural olarak , herkes maliki olduğu mal varlığı üzerinde serbestçe tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Ancak kanunda düzenlenen altsoy , üstsoy ve eşin miras payının bir kısmı koruma altına alınarak , murisin serbest iradesi ile tasarruf yetkisine bir takım kısıtlamalar getirilmiştir. Hukukumuzda düzenlenene bu sınırlamaya saklı pay adı verilmektedir. Muris yapacağı miras sözleşmesi , bağış , satış , vasiyetname gibi işlemlerde yasal mirasçılarının saklı payına zarar verecek şekilde tasarrufta bulunamaz. Herhangi bir şekilde saklı pay hakkı ihlale uğramış olan varisler , murisin ölümünden itibaren tenkis davası açabilir ve ihlale uğramış saklı paylarını kanun yolu ile geri talep edebilirler. Altsoy için saklı pay oranı miras payının yarısı iken 2. Zümrede bulunan anne ve babanın her biri için ayrı ayrı 1/4’tür. Sağ kalan eş için durum kimin yanında mirasçı olduğuna göre değişmektedir. Eğer sağ kalan resmi nikahlı eş altsoy veya anne baba ile mirasçı ise yasal mirasın tamamı , diğer hallerde miras payının 3/4 ü oranında saklı paya sahiptir.

Miras İntikali Nedir ?

Medeni Kanunda yer alan hususlar çerçevesinde belirtilen hükümlere göre , tapu siciline kayıtlı olan bir taşınmazın malikinin ölmesi durumunda , mirasın veraset ilamı ya da mahkemeden alınan veraset belgesinde bulunan mirasçılara intikaline , mirasın intikalı adı verilir.

Mirasçılar Mirasta Bulunan Haklarını Nasıl Alabilir ?

Bir mirasçının hakkının bulunduğu miras payını alabilmesi için ilk olarak murisin mirasçısı olduğunu sonra da miras payının varlığını ispat etmesi gerekmektedir. Kişinin mirasçı olduğunu ispat eden belge veraset ilamıdır. Her mirasçı tek başına veraset ilamı alabilir ve miras payını öğrenebilir. Ayrıca devam eden süreçte el birliği mülkiyeti ile miras kalan mal varlığını payı nispetince mal varlığına dahil edebilir . Veraset ilamı için notelere ya da sulh hukuk mahkemelerine talepte bulunulabilir. Veraset ilamı bulunmayan mirasçının miras intikali yapmasına imkan yoktur. Veraset ilamı çıkarıldıktan sonra mirasçılar , bu veraset ilamı , vukuatlı nüfus kayıt örneği , veraset intikal vergisini ödediklerine dair belge ve nüfus cüzdanları ile tapu müdürlüğüne başvurabilirler.

Dipnot

Anlaşılacağı üzere murisin vefatı ille birlikte mirasçılara geçen miras haklarının , mirasçılar tarafından alınması çok çetrefilli bir süreç olup bir çok işlemin yapılması gerekmektedir. Mirasçıların konu ile ilgili bilgisinin yetersiz olması ve gerekli tecrübeye sahip olmamaları sebebi ile bu süreç gereğinden uzun sürelerde gerçekleşiyor ve can sıkıcı bir hale bürünüyor olabilir. Hukuk Büromuzda miras hukuku alanında sizlere profesyonel yardım ve tüm işlemleriniz için takip hizmeti sunmaktayız. 

Views: 15